سفر به هالیوود با هند جنگرخوار!

زهرا ستاری فقیهی، پژوهشگر حوزه جنسیت: پخش سریال معاویه که این روزها اختلافات بر سر آن بالا گرفته است، از ابتدای ماه رمضان در شبکه سعودی امبیسی آغاز شد. این مجموعه سرگذشت معاویه و تشکیل امپراطوری اموی را روایت میکند و چهره امامان شیعه را بدون پرداخت معنوی مقابل دوربین میآورد.
سریال معاویه با واکنشهای متفاوتی روبهرو شده است؛از جمله انتقاداتی مبنی بر عدم تطابق تاریخی و شخصیتپردازیهای دور از واقعیت،به ویژه در نمایش زنان با آزادی پوشش و جایگاهی مورد تکریم مردان که با شرایط تاریخی آن دوران سازگاری ندارد. بعضی از کاربران معتقدند این سریال به فیلمهای هالیوودی شباهت دارد.اما چرا چنین تصوری شکل گرفته است؟
این مجموعه با نمایش زنانی که برخلاف جایگاه تاریخیشان، با روحیه جنگاوری و عقلانیت بالا تصویر شدهاند،سعی در بازتولید هویت جدیدی دارد که در خدمت آمال الگوی غربی است. جای تعجب ندارد اگر که مقصود، بازنمایی دقیق و مستند تاریخ نباشد؛چرا که ایده اصلی، به خوبی سر صحنه حاضر است و نیاز به هیچچیز دیگری نیست!
سازندگان سریال به خوبی دریافتند که تاریخ، چیزی به جز معنا کردن انسان نیست.میتوان به جزئیات مختلف معنای جدیدی بخشید و تعیین کرد که تصویر زن در جهان چگونه جا بیفتد. سریال معاویه در جهت به تصویر کشیدن جاذبههای هویتی غربی و هژمون کردن نحوهای از ابراز وجود زنان گام برمیدارد؛ هویتبخشی به زن بر اساس الگوهای مردانه، چیزی جز تحقیر زن به دنبال ندارد و یک مرتبه از این تحقیر، تبدیل کردن زنانگی به تنانگی و پذیرش زن غربی است.
بدیهی است که با چنین رویکردی برای خیرهکردن چشم بیننده،چارهای به جز بنا کردن توصیفات سریال بر محوریت قدرت مادی باقی نمیماند؛ قدرت با معنای خاصی که حاکی از خوی اشرافیگری است. برپایی ضیافتهای مجلل، نمایش زنی با جذابیتهای بدنی در قامت مادر و گردهمایی بزرگان قریش،نشانههایی است که سعی در رساندن جلال و جبروت ولی امر مسلمین به سمع و نظر مخاطب دارد.
علیرغم اینکه معنویت، رکن اصلی و حقیقت دین الهی است،در این سریال ادعای نمایش دادن خلیفه مسلمین، چیزی جز تصویرکردن همان فرمانروایی که در عربستان امروز میبینیم نیست و در این میان،معنویت بینقشترین عنصر است. درحالیکه فیلمی مانند موسی کلیم الله نمایش ایمان و رازمندی است تا یوکابد، مادر موسی(ع) را زنی پاک و عفیف،مستعد دریافت وحی و درجایگاه مادری نبیخدا و منجی بنیاسرائیل تصویر کند،در سریال معاویه، هندجگرخوار به تعبیر کاربران روی تخت زارا با لباس شب ساتن،آرایش موها و جاذبه جنسی نمایش داده میشود که سلطنت فرزندش را بزرگترین دستاورد خود میداند.
دیدگاهتان را بنویسید